Wanneer je met de auto naar of door Zwitserland reist, krijg je te maken met het Zwitserse autovignet. Het is verplicht voor bijna alle voertuigen die gebruikmaken van de autosnelwegen en bepaalde nationale wegen. In dit artikel bespreken we alles wat je moet weten over dit vignet: wat het is, waar het geldt, hoe je het aanschaft, de kosten, boetes bij het ontbreken ervan en hoe het zich verhoudt tot vignetten in andere landen.

Inhoud

• Wat is het Zwitserse Autovignet?
• Waar is het vignet verplicht?
• Wat kost het Zwitsers vignet?
• Waar kan je het vignet kopen?
• Waar plak je het vignet?
• Wat als je zonder vignet rijdt?
• Uitzondering en aanvullende tolheffing
• Digitaal vignet: de regels
• Praktische regels voor reizigers
• Overzichtskaart
• Besluit

Wat is het Zwitsers autovignet?

Sinds 1985 heeft Zwitsersland het “vignet” ingevoerd. Het Zwitserse autovignet is een soort tolvignet, dat automobilisten verplicht zijn aan te schaffen om gebruik te mogen maken van het Zwitserse snelwegennetwerk. In tegenstelling tot veel andere Europese landen met tolpoorten of kilometerheffing, werkt Zwitserland met een vast bedrag voor een jaarvignet. Dat bedrag is al 40 jaar hetzelfde (verder meer daarover). Het Vignet is verplicht voor zo goed als alle voertuigen die over het snelwegennetwerk rijden:

• Personenauto's tot 3.5 ton
• Motorfietsen
• Aanhangwagens en caravans

Sinds 2023 is het naast het klassieke zelfklevende vignet ook mogelijk een digitaal vignet te kopen.

Het Zwitserse vignet heeft indirect invloed op het milieu. Door te kiezen voor een vignet in plaats van een systeem met tolpoorten, blijft het verkeer op snelwegen doorstromen, wat bijdraagt aan minder uitstoot door oponthoud. Bovendien bevordert het vignet het gebruik van snelwegen boven kleinere wegen door dorpen, wat de leefomgeving van bewoners beschermt.

De Zwitserse overheid onderzoekt ook aanvullende maatregelen, zoals het koppelen van het vignet aan milieunormen van voertuigen in de toekomst. Dit zou milieuvriendelijke auto’s kunnen bevoordelen met kortingstarieven, al is daar nog geen beslissing over genomen.

Waar is het vignet verplicht?

Het vignet is verplicht op de meeste Zwitserse autosnelwegen en autowegen (Nationalstrassen). Deze wegen zijn herkenbaar aan groene borden met witte symbolen. Zelfs als je slechts een paar kilometer op de snelweg rijdt, heb je een vignet nodig. Er zijn enkele uitzonderingen, zoals bepaalde bergpassen of routes waarvoor aparte tol wordt geheven (bijv. de Grote Sint-Bernardtunnel).

Let op: het is niet mogelijk om een dag-, week- of maandvignet aan te schaffen. Zwitserland kent uitsluitend het jaarvignet, dat geldig is van 1 december voorafgaand aan het jaar op het vignet tot en met 31 januari van het jaar erna (bijvoorbeeld: het 2025-vignet is geldig van 1 december 2024 t/m 31 januari 2026).

Kosten van het vignet

De prijs van het Zwitserse vignet is vastgesteld door de overheid en is al jarenlang constant:

• CHF 40,- per voertuig (ongeveer €42, afhankelijk van de wisselkoers)

Er zijn geen kortingen voor korte verblijven of voor milieuvriendelijke voertuigen. De prijs is inclusief belasting.

Waar kun je het vignet kopen?

Je kunt het Zwitsers autovignet op verschillende manieren aanschaffen. Er is een fysiek kleefvignet, maar ook een digitaal vignet.

Fysiek vignet (klassiek):

• Bij grensovergangen
• Bij postkantoren in Zwitserland
• Bij tankstations nabij de grens (in Zwitserland, Duitsland, Frankrijk, Italië en Oostenrijk)
• Online webshops

Digitaal vignet (e-vignet):

• Online via de officiële website van de Zwitserse overheid
• Bij sommige buitenlandse verkooppunten die samenwerken met de Zwitserse douane

Bij het digitale vignet wordt je kenteken gekoppeld aan het systeem, waardoor je geen sticker op je ruit hoeft te plakken. Handig als je een leaseauto hebt of regelmatig wisselt van voorruit.

Waar plak je het vignet?

Voor het fysieke vignet geldt dat het correct op de voorruit moet worden geplakt:

• Binnenzijde van de voorruit
• Niet op een getint deel
• Meestal rechtsboven of linksboven (maar niet op de zwarte stippenzone rond de binnenspiegel)

Een verkeerd geplakt vignet wordt als ongeldig beschouwd en kan leiden tot een boete.

Wat als je zonder vignet rijdt?

De Zwitserse autoriteiten zijn streng op het gebruik van het vignet. Rijd je zonder geldig vignet op een weg waar dit verplicht is, dan riskeer je een boete van CHF 200,- plus de verplichting alsnog een vignet aan te schaffen. Er wordt regelmatig gecontroleerd door politie en douane.

Let op: ook als je net over de grens een paar kilometer op de snelweg rijdt, geldt de verplichting.

Uitzonderingen en aanvullende tolheffing

Hoewel het vignet toegang geeft tot het grootste deel van het Zwitserse wegennet, zijn er enkele uitzonderingen waarbij aanvullende tol wordt geheven:

• Grote Sint-Bernardtunnel
• Munt La Schera Tunnel
• San Bernardino-route (alleen bij zware sneeuwval via autotrein)
• Sommige bergpassen met autotreinen (bijv. Lötschberg)

Deze trajecten vereisen een aparte tolbetaling, meestal ter plaatse.

Vignetten voor aanhangwagens en caravans

Rijd je met een aanhanger of caravan achter je auto, dan ben je verplicht een tweede vignet aan te schaffen. Het vignet moet op de aanhanger zelf geplakt worden, tenzij je gebruikmaakt van het digitale vignet, waarbij je beide kentekens apart moet registreren.

Digitaal vignet: voordelen en aandachtspunten

Sinds 2023 kun je het Zwitserse vignet ook digitaal kopen. Dit zogenaamde e-vignet biedt een aantal voordelen:

• Geen sticker op de ruit nodig
• Geen risico op verkeerd plakken
• Handig bij lease- of vervangauto’s
• Online aanschaf mogelijk voorafgaand aan je reis

Er zijn echter ook aandachtspunten:

• Je kunt het digitale vignet niet zomaar overzetten op een ander kenteken
• Bij foutief ingevoerd kenteken is het vignet ongeldig
• Sommige verhuurbedrijven kiezen nog voor het fysieke vignet

Sinds de introductie van het digitale vignet in 2023 zijn er belangrijke verbeteringen doorgevoerd:

• Minder papierafval: Geen fysieke sticker betekent minder milieubelasting.
• Efficiëntere handhaving: Nummerplaatherkenning maakt controles eenvoudiger en efficiënter.
• Verbeterde toegankelijkheid: Buitenlandse reizigers kunnen vooraf alles online regelen, wat wachttijden aan de grens vermindert.

Praktische tips voor reizigers

• Controleer je route: Als je Zwitserland alleen doorkruist, kan het lonen om wegen zonder vignetplicht te nemen (bijv. via kleinere wegen). Let wel op de reistijd.
• Vooruit plannen: Koop je vignet (digitaal of fysiek) voor vertrek, om vertraging aan de grens te voorkomen.
• Controleer je kenteken bij aanschaf van een e-vignet zorgvuldig!
• Let op verhuurauto’s: Vraag bij een huurauto altijd na of het vignet aanwezig is.

Visuele kaart van de Zwitserse autosnelwegen

Een overzichtskaart van de Zwitserse snelwegen kan handig zijn om te plannen waar je een vignet nodig hebt. Deze wegen zijn meestal aangeduid met een "A" gevolgd door een cijfer (bijv. A1, A2).

Voor een volledige, interactieve kaart kun je terecht op de officiële website van het Zwitserse Bundesamt für Strassen via DEZE LINK

Besluit

Het Zwitserse autovignet is een efficiënte manier om het gebruik van snelwegen te reguleren. Hoewel het systeem simpel lijkt, zijn er toch een aantal zaken waar je goed op moet letten, zoals de aanschafwijze, geldigheid, uitzonderingen en het gebruik bij aanhangers. Dankzij het digitale vignet is het systeem sinds 2023 gebruiksvriendelijker geworden, vooral voor buitenlandse reizigers.

Of je nu op wintersport gaat, op doorreis bent naar Italië, of een roadtrip plant door de Alpen: zorg dat je Zwitserse vignet in orde is. Zo voorkom je boetes en reis je zonder zorgen door het prachtige Zwitserse landschap.